Wonen - landgoed Hooge Burch
Dick (52) woont bijna 45 jaar op landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Sinds twee jaar woont hij op Oude Rijnlaan 10, waar hij het helemaal naar zijn zin heeft. Door een verstandelijke beperking kan Dick niet praten.
Zijn zus Gea (59) leerde zo al jong om te gaan met stilte. “Dick en ik kunnen met elkaar lezen en schrijven. Onze ontmoetingen zijn steeds intenser, voorbij de woorden. Lezen staat voor ons voor luisteren naar de stilte.” Ze vertolkt wat Dick wil zeggen en leert zo zijn begeleiders om hem goed te begrijpen.
“Dick zag er als kind al leuk uit en ontwikkelde zich motorisch goed, maar hij ging niet praten. Het was een hele zoektocht om te ontdekken dat hij een verstandelijke beperking en autisme had. Lange tijd vertoonde Dick ook gedragsproblemen. De gouden sleutel was communicatie. Daar hebben zijn begeleiders, de gedragsdeskundige en ik keihard aan gewerkt. Zijn communicatiemap met zijn agenda en foto’s en pictogrammen helpt daarbij.
Twee jaar geleden verhuisde mijn broer naar Oude Rijnlaan 10, waar hij letterlijk en figuurlijk meer ruimte en rust heeft. Dick kan zich hier gemakkelijk even terugtrekken. En er is tijd om elke dag met hem te wandelen of fietsen.
Dankzij een warme overdracht verliep de overgang soepel. Hier hebben zijn zorgmanagers, begeleiders en de gedragsdeskundige zich samen voor ingespannen. Zo ging Dick eerst een paar keer in zijn nieuwe woning op bezoek, met zijn vorige persoonlijk begeleider of met mij. Later draaiden de begeleiders van zijn ‘oude’ groep diensten mee om het bruggetje te kunnen maken.
Dick geniet van treinen, bouwprojecten, muziek en een harinkje. Maar ook van gewone dingen als wandelen of boodschappen doen. Laatst kreeg ik nog een fotootje van mijn trotse broer achter de winkelwagen.
Soms is het een puzzel om te begrijpen wat er in Dicks hoofd omgaat. Vorige week was hij onrustig en veel met zijn communicatiemap bezig. Dan belt Sanne (persoonlijk begeleider) mij en zoeken we uit wat er aan de hand is. Vroeger was ik tussen de bezoeken door vaak in mijn hoofd nog bezig met Dick. Nu weet ik dat hij het naar zijn zin heeft en dat ik het hoor als er iets is. Daardoor kan ik hem loslaten, terwijl ik verbonden blijf via foto’s en berichtjes. Dick zit nu echt lekker in zijn vel. Ik hoor hem steeds vaker neuriën; dat is een goed teken.”
Sanne Reijman, persoonlijk begeleider: “Als hier wordt geklust, houdt Dick toezicht”
“Ik had gehoord dat Dick behoorlijk boos kon worden. Dat vond ik in het begin spannend. Maar al snel merkte ik dat hij een rustige man is, die eerst de kat uit de boom kijkt. Zijn zus Gea was nauw betrokken bij de verhuizing naar onze woning en vertelde ons veel over haar broer.
Dick praat met klanken. In het begin begrepen we niet gelijk wat hij bedoelde, dan trok hij soms uit frustratie aan zijn kleren. Gea vertolkte wat Dick wilde zeggen en leerde ons te verstaan wat hij bedoelde. Inmiddels weten wij bijvoorbeeld dat koko kopen betekent en heda Gea. Als we iets niet begrijpen, pakken we zijn map erbij of schakelen Gea in. Zo leren we Dick steeds beter kennen.
Dick kijkt vaak stil voor zich uit. Maar als wij hem zien zitten, zoekt hij contact. Voor mij is Dick nu een grote vriendelijke reus die ons vertrouwt. Natuurlijk bepalen wij wat wel en niet kan, maar we sluiten zoveel mogelijk aan bij zijn interesses en maken samen keuzes. Als we muziek van ELO draaien, geniet hij intens. En als hier wordt geklust, vragen we of Dick toezicht houdt of meehelpt. Zijn vader zat in de bouw; dat is ook Dick zijn passie.
Binnenkort is ons team op sterkte. Dan kunnen we vaker wat met Dick ondernemen; even naar een terrasje of een treinrit maken. Daarvan maken we ook foto’s voor zijn map, zodat hij kan nagenieten en kan aangeven dat hij zoiets nog eens wil doen.
In de zomer geniet Dick lekker buiten. Maar als het najaar wordt, kan hij niet wachten tot zijn verjaardag (op 6 december). Dan plukt hij de bladeren alvast van de bomen. Dick is een interessante man; hij begrijpt veel en heeft gevoel voor humor. Ik heb echt een zwak voor hem.”